قهوه محبوب ترین نوشیدنی در جهان است و چند سالی است که در ایران نیز طرفداران بسیاری را جذب کرده است. تهیه قهوه روش های مختلفی دارد. قهوه تهیه شده در هر روش عطر ، طعم ، قوام و ترکیبات شیمیایی متفاوتی دارد. بنابراین هرکدام طرفداران خاص خود را دارد. در این مقاله به معرفی و بررسی دو روش محبوب برای دم کردن قهوه در خانه میپردازیم. با اسپرسو ایلیا همراه باشید.
قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های جهان است که برای تهیه آن روش‌های مختلفی وجود دارد. هر روش دم‌آوری قهوه می‌تواند بر عطر، طعم، قوام و ترکیبات شیمیایی قهوه تأثیر بگذارد. در این مقاله به معرفی دو روش محبوب برای دم‌آوری قهوه در خانه با استفاده از انواع قهوه‌ساز‌ها میپردازیم.
تهیه قهوه به روش پوراور (Pour over) یا دریپر با قهوه‌ساز کمکس
روش پوراور یا دریپر با قهوه‌ساز کمکس
این روش یکی از ساده‌ترین و متداول‌ترین روش‌های دم‌آوری قهوه است که با استفاده از یک قهوه‌ساز کمکس (Chemex) انجام می‌شود. قهوه‌ساز کمکس یک ظرف شیشه‌ای با شکل هشت‌گوش است که در بالای آن یک قسمت مخروطی برای قرار دادن فیلتر قهوه وجود دارد. برای این روش نیاز به دانه‌های قهوه با آسیاب متوسط تا درشت، آب داغ با دمای ۹۰ تا ۹۶ درجه سانتی‌گراد، یک ترازو، یک قلم‌موی دم‌سنج و یک قوری دارای دهانه باریک است. مراحل این روش به شرح زیر است¹:
۱. فیلتر قهوه را در قسمت مخروطی قهوه‌ساز کمکس قرار دهید و با آب داغ بشویید تا بوی کاغذ را از بین ببرید و همچنین قهوه‌ساز را گرم کنید. سپس آب را خالی کنید.
۲. دانه‌های قهوه را با نسبت ۱ به ۱۵ نسبت به آب آسیاب کنید. به عنوان مثال، برای ۳۰۰ گرم آب، ۲۰ گرم قهوه آسیاب شده لازم است.
۳. قهوه آسیاب شده را در فیلتر قهوه بریزید و با ترازو وزن آن را تنظیم کنید. سپس قهوه‌ساز را روی ترازو قرار دهید و ترازو را صفر کنید.
۴. آب داغ را در قوری بریزید و دمای آن را با قلم‌موی دم‌سنج چک کنید. سپس شروع به ریختن آب به صورت دایره‌ای و با حرکت از مرکز به اطراف بر روی قهوه کنید. ابتدا مقداری آب را برای مرحله بلومینگ (گل‌گشایی) ریخته و ۳۰ تا ۴۵ ثانیه صبر کنید تا قهوه گاز کربنیک خود را تخلیه کند و حجم آن افزایش یابد.
۵. سپس به تدریج باقی مقدار آب را بر روی قهوه بریزید و مراقب باشید که سطح آب همیشه ثابت باشد و از حد فیلتر بالاتر نرود. همچنین سعی کنید آب را فقط روی قهوه بریزید و اجازه ندهید که با دیواره‌های فیلتر تماس پیدا کند.
۶. وقتی که تمام آب ریخته شد، صبر کنید تا قهوه کاملا عصاره‌گیری شود و از فیلتر عبور کند. معمولا این فرآیند بین ۳ تا ۵ دقیقه طول می‌کشد. سپس فیلتر قهوه را از قهوه‌ساز بردارید و دور بیندازید.
۷. قهوه‌ساز را از ترازو بردارید و محتویات آن را در یک پیاله یا قوری دیگر بریزید تا قهوه‌ساز خنک نشود. سپس قهوه را در فنجان‌ها تقسیم کنید و لذت ببرید.
روش چکه‌ای با قهوه‌ساز‌های مخروطی
این روش نیز مانند روش پوراور، از روش‌های دم‌آوری قهوه با استفاده از آب داغ و فشار گرانشی است. در این روش از یک قهوه‌ساز مخروطی استفاده می‌شود که می‌تواند از جنس پلاستیک، فلز، شیشه یا سرامیک باشد. قهوه‌ساز مخروطی یک قسمت مخروطی دارد که در آن فیلتر قهوه قرار می‌گیرد و یک قسمت پایینی که به فنجان یا پیاله متصل می‌شود. برای این روش نیاز به دانه‌های قهوه با آسیاب متوسط، آب داغ با دمای ۹۰ تا ۹۶ درجه سانتی‌گراد، یک ترازو، یک قلم‌موی دم‌سنج و یک قوری دارای دهانه باریک است. مراحل این روش به شرح زیر است²:
۱. فیلتر قهوه را در قسمت مخروطی قهوه‌ساز قرار دهید و با آب داغ بشویید تا بوی کاغذ را از بین ببرید و همچنین قهوه‌ساز را گرم کنید. سپس آب را خالی کنید.
۲. دانه‌های قهوه را با نسبت ۱ به ۱۵ نسبت به آب آسیاب کنید. به عنوان مثال، برای ۲۵۰ گرم آب، ۱۶.۵ گرم
قهوه آسیاب شده را در فیلتر قهوه بریزید و با ترازو وزن آن را تنظیم کنید. سپس قهوه‌ساز را روی ترازو قرار دهید و ترازو را صفر کنید. ۴. آب داغ را در قوری بریزید و دمای آن را با قلم‌موی دم‌سنج چک کنید. سپس شروع به ریختن آب به صورت دایره‌ای و با حرکت از مرکز به اطراف بر روی قهوه کنید. ابتدا مقداری آب را برای مرحله بلومینگ (گل‌گشایی) ریخته و ۳۰ تا ۴۵ ثانیه صبر کنید تا قهوه گاز کربنیک خود را تخلیه کند و حجم آن افزایش یابد. ۵. سپس به تدریج باقی مقدار آب را بر روی قهوه بریزید و مراقب باشید که سطح آب همیشه ثابت باشد و از حد فیلتر بالاتر نرود. همچنین سعی کنید آب را فقط روی قهوه بریزید و اجازه ندهید که با دیواره‌های فیلتر تماس پیدا کند. ۶. وقتی که تمام آب ریخته شد، صبر کنید تا قهوه کاملا عصاره‌گیری شود و از فیلتر عبور کند. معمولا این فرآیند بین ۲ تا ۳ دقیقه طول می‌کشد.
سپس فیلتر قهوه را از قهوه‌ساز بردارید و دور بیندازید. ۷. قهوه‌ساز را از ترازو بردارید و محتویات آن را در یک پیاله یا قوری دیگر بریزید تا قهوه‌ساز خنک نشود. سپس قهوه را در فنجان‌ها تقسیم کنید و لذت ببرید. روش فرانسوی پرس با قهوه‌ساز فرانسوی پرس این روش از روش‌های دم‌آوری قهوه با استفاده از آب داغ و فشار مکانیکی است. در این روش از یک قهوه‌ساز فرانسوی پرس استفاده می‌شود که شامل یک ظرف شیشه‌ای یا فلزی و یک پیستون با فیلتر فلزی است. برای این روش نیاز به دانه‌های قهوه با آسیاب درشت، آب داغ با دمای ۹۰ تا ۹۶ درجه سانتی‌گراد، یک ترازو، یک قلم‌موی دم‌سنج و یک قوری دارای دهانه باریک است. مراحل این روش به شرح زیر است:
۱. قهوه‌ساز فرانسوی پرس را با آب داغ بشویید تا گرم شود و سپس آب را خالی کنید. ۲. دانه‌های قهوه را با نسبت ۱ به ۱۵ نسبت به آب آسیاب کنید. به عنوان مثال، برای ۳۵۰ گرم آب، ۲۳ گرم قهوه آسیاب شده لازم است. ۳. قهوه آسیاب شده را در قهوه‌ساز فرانسوی پرس بریزید و با ترازو وزن آن را تنظیم کنید. ۴. آب داغ را در قوری بریزید و دمای آن را با قلم‌موی دم‌سنج چک کنید. سپس آب را به صورت یکنواخت و آهسته بر روی قهوه بریزید تا قهوه‌ساز پر شود. سعی کنید آب را تا حد امکان با قهوه مخلوط کنید. ۵. پیستون را روی قهوه‌ساز قرار دهید ولی فشار ندهید. سپس ۴ دقیقه صبر کنید تا قهوه عصاره‌گیری شود. در طول این مدت، می‌توانید یک قاشق چایخوری از قهوه را از سطح بردارید و بچشید تا طعم و عطر آن را احساس کنید. ۶. پس از گذشت ۴ دقیقه، پیستون را به آرامی و با حرکت مستقیم به سمت پایین فشار دهید تا قهوه آسیاب شده را به پایین قهوه‌ساز فشار دهید و از مخلوط شدن با قهوه جدا کنید. ۷. قهوه را در فنجان‌ها تقسیم کنید و لذت ببرید. توجه کنید که اگر قهوه را در قهوه‌ساز بگذارید، عصاره‌گیری آن ادامه خواهد یافت و ممکن است قهوه تلخ شود. بنابراین بهتر است قهوه را به محض دم‌آوری مصرف کنید یا در یک ظرف دیگر بریزید.
